Ennio Morricone

9,0
15 950 ocen muzyki
Ennio Morricone był "cudownym dzieckiem". Pierwsze kompozycje stworzył w wieku 6 lat. Kiedy miał lat 12, jego rodzice zapisali go do rzymskiego konserwatorium muzycznego - Akademii św. Cecylii. Czteroletni program nauki Ennio ukończył w niecałe dwa lata i opuścił uczelnię jako jeden z najlepszych studentów. Przez kilka lat Morricone zarabiał na życie, grając na trąbce w nocnych klubach, ale już w połowie lat 50. rozpoczął współpracę z włoską telewizją RAI. W 1961 roku, tworząc muzykę do obrazu "Faszysta", artysta zadebiutował jako kompozytor filmowy. W 1964 r. Morricone rozpoczął współpracę z reżyserem Sergio Leone. To właśnie muzyka skomponowana do jego spaghetti westernów, a szczególnie słynny motyw z obrazu "Dobry, zły i brzydki", uczyniły artystę sławnym. Morricone jest również twórcą muzyki klasycznej. Ma w swoim dorobku kantaty: "Frammenti di Eros", "Cantata per l'Europa"; koncerty i muzykę baletową: "Requiem per un destino", "Gestazione".
Ennio Morricone należy do najsłynniejszych kompozytorów muzyki filmowej XX wieku. Jest też jednym z najpłodniejszych muzyków, gdyż skomponował muzykę do ponad 500 filmów, w tym do każdego gatunku filmowego przez ponad 7 dekad kariery. Jednak jest on najbardziej kojarzony ze ścieżkami dźwiękowymi do spaghetti westernów, zwłaszcza filmów Leone. Twórczość muzyczna Morricone obejmuje szerokie spektrum gatunkowe, od muzyki klasycznej, elektronicznej czy awangardowej aż po jazz, pop i rock. Przez całą swoją karierę artysta sprzedał ponad 70 milionów płyt na całym świecie.

Już w dzieciństwie Ennio Morricone przejawiał wielki talent muzyczny. Pierwszym nauczycielem muzyki włoskiego kompozytora był jego ojciec, który nauczył go czytać nuty i grać na kilku instrumentach. Zaczął komponować mając 6 lat. Dwa lata później, kiedy uczęszczał do Szkoły Podstawowej św. Jana w Rzymie poznał swego przyszłego partnera artystycznego – Sergio Leone. W wieku 12 lat wstąpił do Narodowego Konserwatorium im. Świętej Cecylii w Rzymie, gdzie pobierał lekcje gry na trąbce. Czteroletni program nauki ukończył w niecałe dwa lata i opuścił uczelnię jako jeden z najlepszych studentów. 

Przez kilka lat Morricone zarabiał na życie, grając na trąbce w nocnych klubach, ale już w połowie lat 50. rozpoczął współpracę z włoską telewizją RAI. W 1961 roku artysta zadebiutował jako kompozytor filmowy, tworząc muzykę do obrazu "Faszysta". W 1964 r. Morricone rozpoczął współpracę z Sergio Leone przy filmie "Za garść dolarów". Ścieżka dźwiękowa do filmu przyniosła mu pierwszą nagrodę Nastro d'Argento. Artysta kontynuował współpracę z reżyserem przy dwóch kolejnych spaghetti westernach spod szyldu Trylogii Dolarowej: "Za kilka dolarów więcej" i "Dobry, zły i brzydki". Komponując ścieżki dźwiękowe do tych filmów Morricone wykorzystał rozmaite aranżacje i instrumentarium. Drumle, harmoniki, flety, organy kościelne, upiorne gwizdy, grzmiące trąby, dziwnie śpiewane ballady, złowieszcze brzęczenie gitar i widmowe chóry wokalne - wszystko to stało się znakiem rozpoznawczym muzyki Maestra do spaghetti westernów. Poza słynną trylogią Morricone współpracował z Leone nad filmami "Pewnego razu na dzikim zachodzie" i "Garść dynamitu". Kompozycje do spaghetti westernów przyniosły artyście światową sławę. Jego ścieżka dźwiękowa do "Pewnego razu..." sprzedała się w liczbie 10 milionów egzemplarzy na całym świecie. W 1964 roku Ennio Morricone został członkiem Gruppo di Improvvisazione di Nuova Consonanza. Była to grupa kompozytorów, którzy wykonywali i nagrywali awangardowe utwory z dużym udziałem czynnika improwizacji. Grupa ta funkcjonowała jako swojego rodzaju laboratorium, zajmujące się odkrywaniem tzw. nowego brzmienia. Formacja wydała 7 albumów studyjnych, najsłynniejszą płytą z ich dorobku jest "The Feed-Back". Grupa rozwiązała się w 1980 roku. Ponadto w latach 60. pracował m. in. z Liną Wertmüller ("Bazyliszki"), Marco Bellocchio ("Pięści w kieszeni", "Chiny są blisko"), Gillo Pontecorvo ("Bitwa o Algier", "Queimada"), Sergio Corbuccim ("Navajo Joe", "I Crudeli", "Człowiek zwany ciszą" i "Zawodowiec"), Sergio Sollima ("Colorado", "Faccia a faccia", "Corri uomo corri"), Pierem Paolo Pasolinim ("Ptaki i ptaszyska", "Czarownice", "Teoremat"), Mario Bava ("Diabolik") i z amerykańskim reżyserem Johnem Hustonem przy włosko-amerykańskiej koprodukcji "Biblia".

Od początku lat 70. otrzymywał regularnie propozycje z Hollywood. W 1970 roku skomponował muzykę do westernu "Muły siostry Sary" Dona Siegela oraz motyw przewodni do serialu "The Virginian". W tym samym roku stworzył ścieżkę dźwiękową do kryminału "Miasto przemocy" Sergio Sollimy oraz otrzymał drugą nagrodę Nastro d'Argento za muzykę do "Miłosnego kręgu". W kolejnym roku napisał ilustrację dźwiękową do włosko-jugosłowiańskiego filmu "Magdalena" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza (na ścieżce dźwiękowej znalazł się m. in. utwór "Chi Mai"). W 1972 roku otrzymał nagrodę Nastro d'Argento za muzykę do "Sacco i Vanzetti", którą skomponował wspólnie z amerykańską legendą muzyki folk i aktywistką Joan Baez. Stworzył także hymn mistrzostw świata w 1978 r. w Argentynie pt. "El Mundial". W latach 70. pracował m. in. z Dario Argento ("Ptak o kryształowym upierzeniu", "Kot o dziewięciu ogonach", "Cztery muchy na szarym aksamicie"), Pierem Paolo Pasolinim ("Dekameron", "Opowieści kanterberyjskie", "Kwiat tysiąca i jednej nocy", "Salo, czyli 120 dni Sodomy"), Edwardem Dmytrykiem ("Sinobrody", "Czynnik ludzki"), Bernardo Bertoluccim ("Wiek XX", "Księżyc"), Johnem Boormanem ("Egzorcysta II: Heretyk") i Alberto De Martino ("Ciałopalenie 2000"). Za ścieżkę dźwiękową do "Niebiańskich dni" Terrence'a Malicka otrzymał pierwszą nominację do Oscara i Złotego Globu oraz otrzymał nagrodę BAFTA. Za skomponowanie muzyki do filmu "I... jak Ikar" został pierwszy raz nominowany do francuskiego Cezara.

Na początku lat 80. dużą popularnością cieszyła się ścieżka dźwiękowa Maestra z filmu "Zawodowiec", która sprzedała się w ponad 3 milionach egzemplarzy. W 1982 roku skomponował ścieżkę dźwiękową do horroru "Coś" Johna Carpentera, za którą otrzymał nominację do Złotej Maliny. Po latach ścieżka dźwiękowa Morricone z tego filmu uznawana jest za jedną z najlepszych w karierze włoskiego artysty. Słychać na niej minimalistyczną maestrię kompozytora, który prostymi środkami rewelacyjnie potęguje grozę i poczucie klaustrofobii. W 1984 roku napisał muzykę do dramatu gangsterskiego "Dawno temu w Ameryce" Sergio Leone. Liryczna ścieżka dźwiękowa do tego filmu uznawana jest za arcydzieło muzyki filmowej i opus magnum Maestro. Przyniosła mu nagrodę BAFTA i Nastro D'Argento. W 1986 roku skomponował muzykę do "Misji" Rolanda Joffé, która przyniosła mu Złoty Glob i drugą nominację do Oscara oraz przez wielu uważana jest za szczytowe osiągnięcie włoskiego kompozytora. Za muzykę do "Nietykalnych" Briana De Palmy otrzymał drugą nominację do Oscara i zdobył nagrodę BAFTA, Nastro D'Argento i Grammy. W 1988 roku rozpoczął owocną współpracę z Giuseppe Tornatore przy "Cinema Paradiso". Muzyka do filmu przyniosła mu nagrodę BAFTA i David di Donatello. Ponadto w latach 80. pracował m. in. z Bernardo Bertoluccim ("Tragedia człowieka śmiesznego"), Samuelem Fullerem ("Biały pies", "Złodzieje nocą"), Tinto Brassem ("Klucz"), Richardem Fleischerem ("Czerwona Sonja"), Williamem Friedkinem ("Szaleństwo"), Romanem Polańskim ("Frantic") oraz ponownie z De Palmą ("Ofiary wojny") i Rolandem Joffé ("Projekt Manhattan").Roland Joffé

W latach 90. kontynuował współpracę z Giuseppe Tornatore ("Wszyscy mają się dobrze", "La Domenica specialmente", "Czysta formalność", "Sprzedawca marzeń", "1900: Człowiek legenda"), która przyniosła kompozytorowi Złoty Glob i dwie nagrody David di Donatello. W 1992 roku otrzymał nominację do Oscara za muzykę do filmu "Bugsy" Barry'ego Levinsona, z którym współpracował jeszcze przy "W sieci". W latach 90. pracował także m. in. z Pedro Almodóvarem ("Zwiąż mnie"), Franco Zeffirellim ("Hamlet"), Rolandem Joffé ("Miasto radości"), Georgem Millerem ("Olej Lorenza"), Wolfgangiem Petersenem ("Na linii ognia"), Mikiem Nicholsem ("Wilk"), Dario Argento ("Syndrom Stendhala", "Upiór w operze"), Adrianem Lynem ("Lolita"), Oliverem Stonem ("Droga przez piekło") i Warrenem Beatty'm ("Senator Bulworth").Roland Joffé

W pierwszej dekadzie XX wieku współpracował głównie z włoskimi twórcami na czele z Tornatore ("Malena", "Nieznajoma", "Baaria"). W 2007 roku z rąk Clinta Eastwooda odebrał Oscara honorowego za całokształt twórczości. Dodatkowo aktor przetłumaczył jego przemowę na język angielski, gdyż Maestro nigdy nie nauczył się nim posługiwać. W tym okresie pracował też m. in. z Brianem De Palmą ("Misja na Marsa"), Rolandem JofféRoland Joffé ("Vatel"), Tinto Brassem ("Senso '45"), Lilianą Cavani ("Gra Ripleya") i Giacomo Battiato ("Karol - człowiek, który został papieżem", "Karol - papież, który pozostał człowiekiem").

Muzyka Morricone, zwłaszcza ta komponowana do spaghetti westernów była dużą inspiracją dla Quentina Tarantino. Do tego stopnia, że reżyser wykorzystał niektóre utwory napisane do filmów z poprzednich lat do własnych produkcji. Wśród nich są: "Kill Bill", "Kill Bill 2", "Grindhouse: Death Proof", "Bękarty wojny" i "Django". Dodatkowo artysta napisał piosenkę "Ancora Qui" specjalnie do westernu reżysera. Ponadto muzykę Maestra z poprzednich prac wykorzystali m. in. Wes Anderson ("Podwodne życie ze Stevem Zissou") i Clint Eastwood ("Snajper").

W następnej dekadzie komponował z wielkimi sukcesami znowu dla Tornatore ("Koneser", "La Corrispondenza") oraz dla Tarantino ("Nienawistna ósemka"). Za muzykę do westernu reżysera otrzymał Oscara i szereg innych nagród. Ponadto była to pierwsza oryginalna ścieżka dźwiękowa w filmie w karierze Tarantino.

Przez całe życie mieszkał we Włoszech i nigdy nie pragnął przeprowadzić się do Hollywood. Ożenił się z Marią Travią. Razem mieli troje synów i córkę. Andrea poszedł w ślady ojca (współpracował z nim przy "Cinema Paradiso"), a Giovanni został reżyserem filmowym. Ennio Morricone był kibicem AS Romy.

Zmarł 6 lipca 2020 roku, w wyniku obrażeń odniesionych podczas upadku.

W 2021 roku Giuseppe Tornatore nakręcił o nim film dokumentalny pt. "Ennio".

Pobierz aplikację Filmwebu!

Odkryj świat filmu w zasięgu Twojej ręki! Oglądaj, oceniaj i dziel się swoimi ulubionymi produkcjami z przyjaciółmi.
phones